Lasy służą jako kolosalne rezerwuary węgla i potężni sprzymierzeńcy w walce z kryzysem klimatycznym, co zostało potwierdzone w tegorocznym raporcie podsumowującym IPCC.
Tym bardziej znaczące jest odkrycie badania Nature opublikowanego przez ETH Zurich 13 listopada 2023 roku. Wynik: Dzięki odbudowie i lepszej ochronie lasów możemy potencjalnie zmagazynować do 829 miliardów dodatkowych ton CO₂¹. Pozostały światowy budżet CO₂ na ograniczenie globalnego ocieplenia do 1,5°C wynosi obecnie tylko około 380 miliardów ton CO₂. Dlatego też potencjał magazynowania dwutlenku węgla przez lasy jest dwukrotnie wyższy².
Większość tego potencjału (61 procent) leży na obszarach z istniejącymi lasami, gdzie konsekwentna ochrona mogłaby umożliwić odbudowę obecnie zdegradowanych lasów. Pozostałe 39 procent znajduje się w regionach, w których lasy zostały wylesione lub rozdrobnione, poza obszarami miejskimi i rolniczymi. Pełny wpływ jako pochłaniacz dwutlenku węgla nie byłby natychmiastowy, ale mógłby zostać osiągnięty za około 100 do 200 lat. W przeciwieństwie do tego, ochrona lasów, gdzie badanie identyfikuje największy potencjał, ma natychmiastowy efekt.
O badaniu informowały już znane gazety (patrz New York Times, Reuters, The Guardian).
200-osobowy zespół badawczy, w tym Colin Averill, doradca naukowy Plant-for-the-Planet, podkreśla, że kompleksowa strategia walki z kryzysem klimatycznym wymaga przede wszystkim działań mających na celu ograniczenie emisji gazów cieplarnianych. Odbudowa jest znacznie bardziej wymagająca i nie może zastąpić wyłącznie redukcji emisji. Co więcej, jeśli emisje będą nadal rosnąć, susze, pożary i ekstremalne temperatury będą coraz bardziej zagrażać lasom, zmniejszając ich zdolność do pochłaniania dwutlenku węgla.
Badacze podkreślają również, że celu nie można osiągnąć poprzez masowe sadzenie monokultur w celu zrównoważenia emisji. Zamiast tego należy skupić się na przywróceniu zróżnicowanych, naturalnych ekosystemów leśnych z udziałem lokalnych społeczności. Lidong Mo, główny autor badania, podkreśla: „Aby przywrócić globalną różnorodność biologiczną, zakończenie wylesiania musi być najwyższym priorytetem”.
Spostrzeżenia z badania posłużą do przyspieszenia dyskusji na konferencji klimatycznej ONZ w Dubaju (COP 28), w której uczestniczą delegaci Plant-for-the-Planet, podkreślając pilną potrzebę utrzymania zobowiązań COP 26 do powstrzymania wylesiania do 2030 roku.
Grafika pokazuje różnicę 328 Gt C między obecną a potencjalną ilością węgla w ekosystemach. Z tego 226 Gt C znajduje się poza miastami i rolnictwem. Źródło: Mo et al. Grafika przedstawia dziewięć krajów przyczyniających się w ponad 50% do różnicy między obecnymi a potencjalnymi zasobami węgla. Źródło: Mo et al.
Co te wyniki oznaczają dla praktycznego wdrożenia organizacji zajmujących się odbudową, takich jak Plant-for-the-Planet?
Spostrzeżenia z tego badania podkreślają działania już prowadzone przez Plant-for-the-Planet poprzez naukowe uzasadnienie imponujących możliwości magazynowania węgla przez lasy.
Należy zauważyć, że Plant-for-the-Planet na półwyspie Jukatan w Meksyku stosuje już trzy kluczowe podejścia: odbudowę zniszczonych lasów, rewilding zdegradowanych lasów (w tym sadzenie wzbogacające) i ochronę nienaruszonych lasów.
Z ponad 40 różnymi gatunkami drzew, Plant-for-the-Planet w Meksyku priorytetowo traktuje promowanie bioróżnorodności w pracach konserwatorskich – ponieważ tylko bioróżnorodny las ze współzależną fauną i florą może zznieść kryzys klimatyczny.
Oprócz środków ochrony lasów w rezerwatach biosfery Balam-Kin i Balam-Kú na półwyspie Jukatan w Meksyku, Plant-for-the-Planet opowiada się za utworzeniem korytarza Balam Beh. Obecnie chronimy przed wyrębem naturalny ekosystem na 520 000 hektarów, obszarze dwukrotnie większym od Luksemburga.
Projekty na całym świecie obejmują pełen zakres działań związanych z ochroną i odbudową lasów, które są wymienione na naszej platformie. Aby znaleźć się na liście, projekty muszą spełniać określone kryteria: co najmniej 27 z 31 głównych standardów oraz, aby zakwalifikować się jako najlepszy projekt, dodatkowe 12 z 19 głównych standardów. Obejmują one między innymi sadzenie wyłącznie rodzimych gatunków drzew (z wyjątkiem projektów agroleśniczych), monitorowanie wszystkich podarowanych drzew (np. za pomocą TreeMapper) lub ochronę drzew przez co najmniej 50 lat. Inne najwyższe standardy społeczne obejmują angażowanie lokalnej społeczności w podejmowanie decyzji i obsadzanie co najmniej 60 procent stanowisk pracowniczych i 30 procent stanowisk kierowniczych miejscowymi.
Jedną z krytycznych uwag, z jaką spotkało się badanie, jest pomijanie występowania pożarów. Gdyby nie było pożarów, roślinność mogłaby magazynować znacznie więcej węgla. Od lata 2023 r. Plant-for-the-Planet wspiera organizacje zajmujące się odbudową i ochroną lasów proaktywnie przed pożarami dzięki specjalnie opracowanej aplikacji FireAlert. Kryzys klimatyczny podsyca pożary, a wraz z nimi płoną nasze naturalne klimatyzatory. Aplikacja zapewnia łatwy dostęp do danych satelitarnych NASA dotyczących globalnych anomalii cieplnych za pośrednictwem alertów na smartfony.
Z politycznego punktu widzenia Plant-for-the-Planet pilnie wzywa do powstrzymania wylesiania uzgodnionego na konferencji klimatycznej w Glasgow do 2030 r. oraz do drastycznego zwiększenia finansowania funduszy lasów deszczowych przez Niemcy i UE.
Podsumowując, badanie potwierdza ogromne znaczenie lasów jako pochłaniaczy dwutlenku węgla i wzmacnia naukową zasadność wieloaspektowego podejścia Plant-for-the-Planet.
829 miliardów ton CO₂ równa się 226 miliardom ton węgla, czyli około 20 razy więcej niż światowa emisja CO₂ spowodowana przez człowieka w 2022 r. (Źródło: IEA).
Naturalnie, w zależności od ekosystemu, potrzeba wielu dziesięcioleci, aby przywrócone ekosystemy pochłonęły całą ilość CO₂, a przywrócenie wszystkich obliczonych ekosystemów będzie bardzo trudne.
